اندازه گیری دما: تعریف، اصول عملیات و کاربردها

سنسور دما یکی از ابزارهای اصلی در سیستم تجهیزات است که برای اندازه گیری دما در مکان های مختلف طراحی شده است. این دستگاه ها به دلیل سادگی، دقت و اطمینان بالا در بسیاری از صنایع از جمله نفت و گاز، صنایع برق، شیمیایی، غذایی و دارویی استفاده می شوند. در این مقاله نگاهی دقیق به دماسنج، انواع مختلف آن، اصول عملکرد، مزایا و محدودیت ها و کاربردهای فراوان خواهیم داشت.
https://daneshyari.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C-4/6500-%D9%81%D9%84%D9%88%D9%85%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D9%84%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%88%D9%86%DB%8C%DA%A9-%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D9%86%DB%8C
تعریف دماسنج

گیج دما یا دماسنج آنالوگ ابزاری است که برای نظارت و نمایش دمای یک سیستم، محیط یا جسم مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار معمولاً شامل یک سنسور (برای اندازه گیری دما) و یک نمایشگر (برای نشان دادن مقدار دما) است. چیدمان و طراحی این دستگاه ها به گونه ای است که می توانند در شرایط مختلف محیطی از دمای پایین تا دمای بالا عملکرد قابل اعتمادی را ارائه دهند.

اصول عملکرد دماسنج

عملکرد دماسنج بسته به نوع آن متفاوت است، اما اساس کار اکثر دماسنج ها بر اساس تغییر خواص فیزیکی یا الکتریکی مواد در اثر تغییرات دما است. از این تغییرات برای اندازه گیری و نمایش دما استفاده می شود.

1. گیج های مکانیکی

در این مدل تغییرات دما باعث انبساط یا انقباض مواد می شود و این تغییرات مکانیکی اندازه گیری می شود. این دستگاه ها نیازی به برق ندارند و معمولا برای تجهیزات سبک و مناطق صنعتی مناسب هستند.

2. مانومترهای الکترونیکی

این نوع گیج ها از تغییرات مقاومت الکتریکی یا سیگنال های الکتریکی برای اندازه گیری دما استفاده می کنند. آنها به طور کلی دقیق تر و پیشرفته تر از انواع مکانیکی هستند و می توانند داده ها را به سیستم های کنترل منتقل کنند.

مزایای استفاده از گرما

دقت بالا: قابلیت نظارت دقیق بر تغییرات دما.

مناسب بودن گسترده: قابل استفاده در انواع محیط های صنعتی و آزمایشگاهی.

عمر طولانی: به ویژه برای مدل های مکانیکی.

تعمیر و نگهداری آسان: بسیاری از مترها نیازی به نگهداری دوره ای ندارند.

تطبیق پذیری: در دسترس بودن انواع مختلف برای کاربردهای خاص.

محدودیت های سنسور دما

حساسیت به شرایط محیطی: مانند رطوبت یا خوردگی در محیط های خاص.

نیاز به کالیبراسیون: برخی از انواع گیج نیاز به تنظیم و کالیبراسیون منظم دارند.
https://daneshyari.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%B9%D9%84%D9%85-%D8%AA%DA%A9%D9%86%D9%88%D9%84%D9%88%DA%98%DB%8C-4/6492-%DA%AF%DB%8C%D8%AC-%D8%AF%D9%85%D8%A7-%D8%AA%D8%B9%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7
بسته به نوع مایع یا ماده، برخی از گیج ها فقط برای مایعات یا گازها مناسب هستند.

هزینه بالای مدل های پیشرفته مانند گیج دیجیتال یا RTD.

نشانگرهای دما و فرستنده های دما هر کدام برای هدف خاصی طراحی شده اند. نشانگرهای دما برای نظارت سریع و محلی در سیستم های ساده مناسب هستند، در حالی که از فرستنده های دما برای انتقال اطلاعات به سیستم های پیچیده و کنترل دقیق فرآیندها استفاده می شود. انتخاب بین این دو ابزار به نیازهای سیستم، سطح دقت مورد نیاز و زیرساخت بستگی دارد.

فناوری های جدید در نمایش دما

اینترنت اشیا (IoT): امکان نظارت و کنترل دما از راه دور وجود دارد.

سنسورهای هوشمند: بهبود دقت و خود تنظیمی.

گیج های بی سیم: داده ها را به صورت بی سیم به سیستم های مرکزی انتقال می دهند.

تجزیه و تحلیل داده های بزرگ: پیش بینی روند دما در یک محیط صنعتی

آنها نمی کنند

دماسنج یکی از ابزارهای کلیدی در سیستم های ابزار دقیق است که به دلیل تنوع در طراحی و کاربرد در بسیاری از صنایع و محیط ها مورد استفاده قرار می گیرد. با پیشرفت تکنولوژی، این ابزارها دقت و ویژگی های بیشتری پیدا کرده اند که به بهبود کارایی و امنیت سیستم ها کمک می کند. انتخاب نوع مناسب سنج دما، بر اساس نیازهای خاص شما، می تواند تاثیر بسزایی در بهره وری و کاهش هزینه داشته باشد.